نبوت، شریعت و قانون
نویسندگان
چکیده
از مهم ترین شاخصه های فلسفه سیاسی اسلام، توجه به نبوّت و جایگاه نبی 9 در ساختار اندیشه سیاسی است. نبی 9 در فلسفه سیاسی کلاسیک اسلامی از دو جهت، بسیار مورد توجه قرار گرفته است: اول آن که نبی 9 در رأس ساختار سیاسی قرار دارد و قوام و دوام مدینه به او بستگی دارد؛ دوم آن که قانون در مدینه از نبی نشأت می گیرد. در تفکر اسلامی نبی 9 که با عالم فوق قمر در ارتباط است، معارف را در قالب شریعت که هم شامل قواعد فردی ـ اخلاق ـ و هم قواعد عمومی ـ قانون مدینه ـ می شود از جانب خداوند دریافت کرده و به عموم انسان ها عرضه می نماید. در زمان حضور نبیّ مکرم اسلام 9 آیات قرآن و سیره و سنت او مبنای عمل و راهنمای افراد در زمینه امور فردی ـ اخلاق ـ و امور اجتماعی ـ قانون ـ تلقی می شد. اما آنچه امروزه برای مسلمانان مبنای عمل است، آیات قرآن و عملکرد معصومین : است. بنابراین اگر نصّ صریحی در قرآن یا سیره معصومین : در مورد خاصی وجود داشته باشد، در آن زمینه نیازی به قانون گذاری احساس نمی شود. در غیر این صورت می توان حکم مورد نیاز را از ادله شرعی استنباط کرد. علم فقه با شیوه های خاص خود عهده دار تعیین قواعد و قوانین مورد نیاز است. اما در مواردی که نصّ صریحی وجود ندارد و استناد به سیره یا سایر مستندات نیز امکان پذیر نیست، باید آنچه به عنوان قاعده و قانون وضع می شود، مطابق با شریعت باشد یا حداقل مخالفتی با آن نداشته باشد. به همین دلیل است که قانون موضوعه در میان مسلمانان، چندان نمی تواند جایگاهی داشته باشد و بخش کوچکی از قلمرو قانون در میان مسلمانان را به خود اختصاص می دهد. بر این اساس، قانون در دیانت اسلام و به تبع آن در تفکر اسلامی، پیوندی وثیق با دو مفهوم شریعت و نبوت دارد و نبی 9 به عنوان صاحب، مُبلّغ و آورنده شریعت، از سوی خداوند، منشأ اصلی و منبع اساسی قواعد مورد نیاز افراد بشر در قالب قانون تلقی خواهد شد.
منابع مشابه
نسبت قانون و شریعت در اندیشة سیاسی علامه میرزای نایینی
نسبت قانون و شریعت در اندیشة سیاسی علامه میرزای نایینی دکتر جلال درخشه چکیده: دورة مشروطیت، یکی از خواندنی ترین فصول تاریخی جامعة ایران از حیث تأثیر و تأثر حوزه های فکری سنتی و مدرن به شمار می رود. انقلاب مشروطیت، در عین حالی که پاسخی به نیازها و شرایط حاکم بر ایران بود، نتیجة فرآیند تحولات فکری رو به رشدی بود که از جهان غرب وارد ایران شد و در قالبی ساختارشکنانه، منطق نوینی را بر منا...
متن کاملنسبت قانون و شریعت در اندیشه سیاسی علامه میرزای نایینی
نسبت قانون و شریعت در اندیشه سیاسی علامه میرزای نایینی دکتر جلال درخشه چکیده: دوره مشروطیت، یکی از خواندنی ترین فصول تاریخی جامعه ایران از حیث تأثیر و تأثر حوزه های فکری سنتی و مدرن به شمار می رود. انقلاب مشروطیت، در عین حالی که پاسخی به نیازها و شرایط حاکم بر ایران بود، نتیجه فرآیند تحولات فکری رو به رشدی بود که از جهان غرب وارد ایران شد و در قالبی ساختارشکنانه، منطق نوینی را بر مناسبات سیاسی...
متن کاملشریعت اسلامی و قانون حاکم بر قراردادهای تجاری: تراژدی حقوقی یا تعامل نظام های حقوقی
در دهههای اخیر مطالعه‌ی ظرفیتهای حقوق اسلام در تجارت بینالملل و بررسی تطبیقی کدهای رفتاری و اخلاقی تجاری مورد توجه قرار گرفته است. طرح دو قضیه‌ی «شامل بانک بحرین علیه شرکت داروسازی بکسیمکو» و «موسوی علیه شرکت بینالمللی با مسؤولیت محدود آر– ای بینالمللی» در مراجع قضایی انگلیس با ارجاع به شریعت سبب طرح این سؤال شده است که چگونه میتوان حقوق اسلام را به عنوان قانون حاکم در قلمروهای تجاری و رس...
متن کاملعیار نبوت
پیامبر چه ویژگى و امتیازى دارد که وى را از دیگران متمایز مى سازد؟ نویسنده در پاسخ به این پرسش از سه رویکرد نام مى برد:1ـ رویکرد معرفتى. 2ـ رویکرد مسئولیتى. 3ـ رویکرد موقعیتى. در رویکرد نسخت دیدگاه هاى متعددى را مورد بررسى قرار مى دهد که همه این دیدگاه وجه تمایز پیامبر را معرفت ویژه مى داند.در رویکرد دوم مسئولیت و مأموریت ویژه پیامبر عامل تمایز معرفى مى شود که نویسنده از دو دیدگاه در این زمینه ی...
متن کاملپولس و شریعت
با آنکه دیدگاه پولس در بارة شریعت هستۀ اصلی الهیات او را تشکیل نمی‌دهد، اما این موضوع یکی از بحث برانگیزترین و در عین حال پردامنه‌ترین مباحث الهیاتی است. بسیاری از الهی‌دانان و متکلمان بر این عقیده‌اند که او منکر شریعت، و به‌ویژه شریعت موسوی بود و به تعبیری او شریعت را عامل رهایی نمی‌شناخت. برخی دیگر نیز او را تحریف کنندۀ تعالیم مسیح می‌دانند. اما به واقع آرای او در بارۀ شریعت برخاسته از نوع م...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
عنوان ژورنال:
فصلنامه علمی پژوهشی علوم سیاسیناشر: دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام
ISSN
دوره 9
شماره شماره سی و پنجم - پاییز 85 2006
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023